ไปที่หน้าเวบนานาไบโอ

การสืบพันธุ์ของพืชมีดอก

 

1. ลักษณะสำคัญของพืช    2. โครงสร้างของดอกไม้    3. การสร้างเซลล์สืบพันธุ์ของพืชมีดอก    4. การถ่ายละอองเรณู    5. การปฏิสนธิของพืชมีดอก   6. ผล   7. เมล็ด   8. การใช้ประโยชน์จากโครงสร้างของผลและเมล็ด         กดเลือกหัวข้อที่จะศึกษา

 

 

การสร้างเซลล์สืบพันธ์ของพืชมีดอก
      พืชเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ โดยมีการปฏิสนธิระหว่าง เซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ กับ เซลล์สืบพันธุ์เพศเมีย ดังนั้นกระบวนการสร้างเซลล์สืบพันธุ์สำคัญและจำเป็นต่อการสืบพันธุ์ของพืช มีดอก

 

การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศเมีย

     การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศเมีย ของพืชดอกเกิดขึ้นบนต้นสปอโรไฟต์ ภายในออวุลของรังไข่ โดยมี เซลล์เมกะสปอร์มาเทอร์เซลล์ (megaspore mother cell) แบ่งเซลล์แบบไมโอซีสหนึ่งครั้ง เกิดเซลล์เมกะสปอร์ 4 เซลล์แต่ละเซลล์มีชุดโครโมโซม n สลายไป 3 เซลล์พัฒนาต่อ 1 เซลล์ โดย เมกะสปอร์หนึ่งเซลล์ที่เหลือ จะแบ่งนิวเคลียสภายในเซลล์ แบบไมโทซึส 3 ครั้ง ได้นิวเคลียส 8 นิวเคลียส แต่ละนิวเคลียส มีชุดโครโมโซม n ภายในเซลล์ โดยนิวเคลียส จะมีการจัดเรียงตัวเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 4 นิวเคลียสอยู่ตรงกันข้ามคนขั้วกัน โดย 3 นิวเคลียสในแต่ละขั้ว จะมีเยื่อมาห่อหุ้มเกิดเป็น เซลล์สามเซลล์ ในแต่ละขั้ว สามเซลล์ที่อยู่ตรงข้ามรูไมโครไพล์ เรียกว่า แอนติโพแดล  (Antipodals) อีกสามเซลล์ที่อยู่ตรงรูไมโครไพล์ หนึ่งเซลล์เป็นเซลล์ไข่ (egg cell) อีกสองเซลล์เป็น ซินเนอร์จิด (synergid)

     ส่วนอีกหนึ่งนิวเคลียสในแต่ละขั้ว รวมเป็น 2 นิวเคลียส จะเคลื่อนมาอยู่ตรงกลาง เกิดเยื่อหุ้มเป็นเซลล์ สภาพโครโมโซมเป็น n+n เรียกเซนทรัลเซลล์ (central cell) หรือ โพลาร์นิวคลีไอ (Polar nuclei)

     เรียกระยะที่มี 7 เซลล์ 8 นิวเคลียสนี้ว่า ถุงเอ็มบริโอ (Embryo sac) หรือแกมีโทไฟต์เพศเมีย (female gametophyte)

 

การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้

     การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ เกิดขึ้นภายในโพรงอับเรณู (Pollen sac) มีกลุ่มเซลล์ขนาดเล็ก คือ
ไมโครสปอร์มาเทอร์เซลล์ (microspore mother cell) เซลล์มีชุดโครโมโซม 2n  เกิดการแบ่งเซลล์แบบไมโอซีส 1 ครั้ง เกิดไมโครสปอร์ 4 เซลล์ แต่ละเซลล์มีชุดโครโมโซม n โดยไมโครสปอร์แต่ละเซลล์ ไมโทซีส นิวเคลียส 1 ครั้งได้ 2 นิวเคลียส แต่ละนิวเคลียสมีชุดโครโมโซม n โดย 1 นิวเคลียส มีเยื่อมาห่อหุ้ม เกิดเป็น เจเนอเรทิฟเซลล์ (Gennerative cell) อีกหนึ่งนิวเคลียสไม่ถูก ห่อหุ้ม เรียก ทิวบ์ นิวเคลียส (tube nucleus) อยู่ภายใต้เยื่อหุ้มที่ รวมเจเนอเรทิฟเซลล์ เรียก ทิวบ์ เซลล์ (tube cell) ผิวภายนอกของทิวบ์เซลล์เกิดการเปลี่ยนแปลง เช่น ผิวเป็นหนาม หรือเหนียวเพื่อไปติดกับแมลงได้ง่าย เรียก โครงสร้างนี้ว่า เรณู (Pollen)  โดยเรณูเป็น แกมีโทไฟต์เพศผู้ (male gametophyte) ของพืชดอก